คำถาม:
หลวงพ่อเจ้าขา สังคมปัจจุบันนี้เกิดปัญหาลูกขาดความกตัญญูต่อพ่อแม่มากขึ้น หลวงพ่อจะมีวิธีสอนให้ลูกหลานของเราเป็นคนดี มีความกตัญญูได้อย่างไรบ้างคะ?
คำตอบ:
การที่ลูกหลานยุคนี้ไม่ค่อยจะมีความกตัญญูกตเวทีต่อพ่อแม่ ปู่ย่าตาทวดของตัวเอง ถ้าจะว่าไปแล้ว ประเด็นใหญ่ๆ ยังมี ๒ ประเด็นก็คือ
๑. เขานึกถึงคุณของพ่อแม่ไม่ออก และ
๒. แม้นึกออก แต่ว่าไม่รู้วิธีที่เหมาะสมที่จะไปตอบแทนพระคุณพ่อแม่
พ่อแม่มีพระคุณต่อลูก เรื่องหลักๆ ๓ เรื่องด้วยกัน
๑. ให้ชีวิต เมื่อท่านรู้ตัวว่าเราอยู่ในครรภ์ท่าน ถ้าท่านไม่คิดจะเอาเราไว้แล้ว มีวิธีทำให้ตายมากมาย แล้วเขาก็ทำกันมาเยอะแล้ว ไม่ต้องอธิบาย แต่คุณพ่อคุณแม่เรา ให้เรามีชีวิตอยู่มาถึงขนาดลืมตาดูโลกได้ พระคุณข้อที่ ๑. คือเปิดโอกาสให้เรามีชีวิตมาลืมตาดูโลกนี้
๒. ท่านให้ต้นแบบร่างกายที่เป็นคน ซึ่งเหมาะในการที่จะประกอบ
คุณงามความดีทั้งหลาย ต่างกว่ารูปร่างที่เป็นสัตว์โลกชนิดอื่น
๓. เมื่อคลอดแล้ว ท่านก็ไม่ได้ดูดาย คอยสอนจิตใจที่เป็นมนุษย์ให้ ให้เรารู้ดี รู้ชั่ว รู้ผิด รู้ถูก รู้บุญ รู้บาป คือเป็นต้นแบบทางจิตใจให้
บางคนคุณพ่อมาตายก่อนที่ตัวเองจะคลอด เกิดมาก็ไม่เคยเห็นหน้าพ่อ ถึงกระนั้น คุณพ่อก็ยังมีพระคุณ มีตรงไหน? ก็ให้ชีวิตมา ไม่เช่นนั้นเราก็เกิดไม่ได้ แล้วก็ให้ต้นแบบร่างกายมนุษย์แก่เรามา พระคุณเพียง ๒ ข้อแรกนี้ก็มากล้นแล้ว แต่มนุษย์ยุคนี้มองพระคุณหลักนี้ไม่ออก อุตริไปดูของเล็กๆ น้อยๆ ว่าเป็นเรื่องใหญ่ ท่านมีสมบัติ มีมรดกให้ ให้การศึกษา ให้โน่นให้นี่ นั่นเรื่องรอง นี่เรื่องหลักนะ ให้ชีวิต ให้กายมนุษย์ ตรงนี้ต้องจำไว้ให้ดี แล้วให้จิตใจที่มีศีลมีธรรม ตรงนั้นพระคุณหลัก
ทำอย่างไร? จะให้ลูกเกิดความซาบซึ้งในพระคุณ แล้วก็คิดจะตอบแทนคุณกัน ตรงนี้ก็ต้องมีต้นแบบกันคือ ต้นแบบทางความประพฤติ ก่อนนี้ได้กายมนุษย์ คือได้ต้นแบบทางร่างกาย ส่วนต้นแบบทางจิตใจเป็นอย่างไร? คุณพ่อคุณแม่เองก็จะต้องแสดงความกตัญญูรู้คุณต่อปู่ย่าตาทวด ต่อคุณตาคุณยายให้ลูกของตัวเองดู แล้วก็จับลูกฝึกตั้งแต่เล็ก พอลูกรู้ความ ก็พาลูกนั่นแหละไปกราบปู่ กราบย่า กราบตา กราบยาย สำหรับคนที่อยู่ต่างบ้านกัน ถ้าอยู่บ้านเดียวกัน ก่อนนอนพาไปกราบถึงเท้าเลย กราบถึงเท้าปู่ย่าตายายเสียให้เรียบร้อย แล้วค่อยมากราบเท้าแม่ กราบเท้าพ่อ แล้วค่อยนอน
ยังไม่พอ เราเองถ้าพ่อแม่อยู่ด้วยกันกับเรา สิ่งที่ต้องจำไว้เสมอ ทุกเช้าเมื่อเราเป็นเด็กพ่อแม่มักจะให้เรากินข้าวกินนมก่อนที่ท่านจะกินข้าวเอง วันนี้เราโตเป็นผู้ใหญ่แล้วก็ทำให้สมกัน ก่อนเราจะกินข้าว อาหารเช้า ให้เรารีบเอาไปให้พ่อให้แม่ก่อน เพราะนั่นคือพระอรหันต์ในบ้าน เอาอาหารไปให้พ่อแม่ ก็คือไปให้ปู่ ให้ย่า ให้ตา ให้ยาย ของลูกเรานั่นแหละ เอาไปให้ท่านก่อนเลย ทำให้ลูกเราดูเป็นตัวอย่าง ให้เขาเห็นตั้งแต่เล็กๆ
พอลูกรู้ความขึ้นมาอีกหน่อย ก็บอกลูกยกข้าวปลาอาหารไปให้คุณปู่ คุณย่า คุณตา คุณยาย ค่อยๆฝึกทีละขั้น นอกจากสอนให้รู้ ทำให้ดู แล้วก็เคี่ยวเข็ญจนกระทั่งลูกเป็น เมื่อเราทำอย่างนี้ ลูกเราก็จะรู้คุณพ่อคุณแม่ แต่ว่าที่เป็นปัญหาก็คือ บัดนี้มักจะเป็นครอบครัวเล็ก พ่อแม่อยู่ทาง ลูกอยู่ทาง บางทีพ่อแม่เราอยู่ต่างจังหวัด เราอยู่อีกจังหวัดหนึ่ง หรือบางทีก็มาทำงานในกรุงเทพฯ แล้วเราก็มาตั้งครอบครัวใหม่ ลูกของเราเกิดมานี่ ไม่เคยเห็นว่าเราปรนนิบัติดูแลปู่ย่าของเขาอย่างไร? เราดูแลพ่อแม่เราอย่างไร? ปู่ย่าตายาย ลูกของเราอย่างไร? ลูกเราไม่เห็น เพราะฉะนั้นเขาจึงทำไม่เป็น
ตรงนี้ต้องบอกว่า แม้บ้านใกล้เรือนเคียง ที่เขามีคนอายุรุ่นพ่อรุ่นแม่ หรือ เขามีปู่ มีย่า มีตา มียายอยู่ข้างบ้าน ก็พาลูกของเราไปดูข้างบ้านเขาดูแลปู่ย่าตายายเขาอย่างไร? แม้เราเองสังคมไทย ถือกันว่าอย่างไร ถ้าเป็นเพื่อนบ้านกัน สนิทชิดชอบกัน แม้พ่อแม่ปู่ย่าตายายของเพื่อน ก็เหมือนกับเป็นพ่อแม่ปู่ย่าตายายของเรา เราก็ดูแลท่านเหล่านั้นเหมือนอย่างกับเราดูแลพ่อแม่ ปู่ย่าตายายของเราเองด้วยเมื่อมีโอกาส แล้วก็พาลูกตัวเล็กๆ ของเราไปด้วย เขาก็จะได้รู้หน้าที่ เรียนรู้หน้าที่ไป ว่าเขาจะต้องทำอย่างไรกับเรา เมื่อตอนเราแก่ชรา
และแน่นอน ถึงเวลาเราก็ต้องพาลูกของเรา ไปเยี่ยมปู่ ย่า ตา ยาย ตัวจริงของเขา แล้วเราเองก็ดูแลปู่ย่าตายายของลูกเรา หรือก็คือพ่อแม่ของเราเองให้ดีที่สุดให้ลูกเห็น ยิ่งกว่านั้นหากมีโอกาส ก็เชิญคุณพ่อคุณแม่ของเรามาค้างที่บ้านเราบ้าง แม้จะเป็นชั่วครั้งชั่วคราวก็ดูแลท่านให้เต็มที่ แล้วก็ใช้ลูกของเรานั่นแหละให้ช่วยกันปรนนิบัติให้เต็มที่ด้วย
ถ้าทำอย่างนี้ ก็กลายเป็นการถ่ายทอดความรู้ความดี ถ่ายทอดศีลธรรมอันดี คือความกตัญญูกตเวที จากชั่วคนหนึ่งไปสู่อีกชั่วคนหนึ่งด้วยวิธีง่ายๆ อย่างนี้ เริ่มทำตั้งแต่วันนี้ อยากจะให้ลูกของเราดีต่อเราอย่างไร? ก็ให้เราทำต่อพ่อ ต่อแม่ของเราให้ดีอย่างนั้น แล้วเราจะไม่ผิดหวัง
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
วันที่
ที่มา
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
บทความหลวงพ่อตอบปัญหา