✍บุญและบาปเป็นสาเหตุสำคัญ ที่ทำให้คนเราเกิดมาแตกต่างกันด้วยประการต่างๆ ซึ่งเป็นผลของกรรมที่แต่ละคนเคยสร้างไว้แต่ชาติปางก่อน
.
แต่สาเหตุสำคัญที่ทำให้ผู้คน ซึ่งเกิดมาในปัจจุบันชาตินี้ มีนิสัย ความคิดเห็น สติปัญญา ความสามารถ ตลอดจนคุณธรรมแตกต่างกัน
ก็คือ การปลูกฝังอบรมสั่งสอนแนะนำจากบุพการี คือ บิดามารดาและครูอาจารย์ ตลอดจนผู้ใกล้ชิด ตั้งแต่เยาว์วัย
.
กล่าวอีกอย่างหนึ่งก็คือ การดำรงชีวิตของแต่ละคนนั่นเอง ที่ทำให้คนเราแตกต่างกันด้วยเรื่องต่างๆ ดังกล่าวโดยเฉพาะที่สำคัญอันดับแรก ก็คือเรื่องนิสัย ผู้ที่มีนิสัยหยาบ นิสัยเกียจคร้าน นิสัยมักง่าย นิสัยตระหนี่
.
โดยสรุปก็คือ นิสัยไม่ดีทุกอย่างของผู้คนในสังคม ล้วนเกิดจากสภาวะความเป็นอยู่ คือ การดำรงชีวิตของตนทั้งสิ้น ซึ่งนอกจากจะเป็นปัญหาการดำรงชีวิตอย่างต่อเนื่องแล้ว ยังจะเป็นเหตุให้เกิดปัญหาการกระทบกระทั่งกันระหว่างผู้คนทั้งหลายอีกด้วย
จากหนังสือพุทธประวัติ หน้า ๓๖
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
ที่มา หนังสือพุทธประวัติ หน้า ๓๖