คำถาม:
การสวดมนต์เช้า-เย็น นั่งสมาธิก่อนนอน คืออย่างไร ถ้ามันไม่ได้ จุดธูปเทียนบูชาพระก่อนในบางครั้งได้หรือไม่?
คำตอบ:
ได้ แต่ว่าเรื่องเดิมมันเป็นอย่างนี้ ที่เขาสวดมนต์เช้า-เย็น ก่อนนั่งสมาธินั้น สมัยพระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงพระชนม์อยู่สมัยนั้นพระองค์มักให้โอวาทแก่พระภิกษุและประชาชนที่มาเฝ้าเป็นประจำทั้งเช้าทั้งเย็น พอพระองค์ปรินิพพานไปแล้ว จะหาใครให้โอวาทได้อย่างพระองค์ไม่มี
คณาจารย์รุ่นหลังก็เลยคิดแก้ไข โดยนำเอาโอวาทของพระพุทธองค์ที่ให้ไว้ในสมัยที่ทรงประกาศพระศาสนา มาเรียบเรียงเป็นบทสวด แล้วเอามาท่องกันทั้งเช้าและเย็น แล้วในที่สุดก็เลยกลายมาเป็นบทสวดมนต์ทำวัตรเช้า-ทำวัตรเย็น
เพราะฉะนั้นการที่เราสวดมนต์ทำวัตรเช้า-ทำวัตรเย็น จริงๆ แล้ว ก็คือสวดทบทวนโอวาทที่พระองค์ตรัสเอาไว้ในสมัยที่ยังทรงพระชนม์อยู่นั่นเองการทบทวนคำสอนของครูบาอาจารย์นี่ดีอย่างไร ดีคือ
๑) ทำให้ไม่ลืมคำสั่งสอน
๒) ทำให้มีโอกาสได้ไตร่ตรองคำสั่งสอนทุกถ้อยคำ
เมื่อไตร่ตรองแล้ว ปัญญามันก็จะเกิดขึ้นมาตามส่วน แล้วเรื่องที่พระองค์สอนก็เป็น “เรื่องที่ควรรู้ ควรเห็น” คือรู้แล้วก็ทำให้ใจสบายยิ่งขึ้น เห็นแล้วก็ยิ่งสุขกายสุขใจยิ่งขึ้นไปอีก
เพราะฉะนั้นเมื่อเราสวดมนต์ทั้งเช้า ทั้งเย็นทุกวัน ได้ทบทวนคำสอนของพระพุทธองค์ทุกวันใจมันก็ชุ่มชื่น แล้วพอเรานั่งสมาธิต่อจะทำให้ใจเป็นสมาธิได้เร็วขึ้น
สำหรับคนที่พื้นสมาธิดีอยู่แล้ว พอกำหนดใจนิ่งปุ๊บ จะเห็นนิมิตดวงแก้ว หรือเห็นดวงปฐมมรรคทันที เห็นพระธรรมกายสว่างชัดทุกครั้งไป ถ้าอย่างนั้นอาจจะไม่ต้องสวดมนต์ก็ได้ ไม่ว่ากัน แต่ว่าถ้ายังไม่ชำนาญถึงขั้นนั้น ควรสวดมนต์เสียก่อน พอสวดแล้วใจมันจะเริ่มนิ่ง พอใจเริ่มนิ่งแล้วก็ค่อยนั่งสมาธิต่อ
ถ้าไม่อย่างนั้น บางทีอาจจะโกรธ ใครมาจากที่ทำงาน อาจจะขัดอกขัดใจกับเพื่อนร่วมงาน พอมาถึงก็นั่งทันที รับรองเลยว่าจะเห็นแต่หน้าไอ้เพื่อนที่เถียงกัน เมื่อกลางวันนั่นแหละ นั่งไม่ติดหรอกเมื่อยเปล่า
ถ้าอย่างนั้นจะแก้อย่างไร? ก็สวดมนต์ไปสักพักหนึ่ง ให้ลืมเรื่องที่ทะเลาะกับเขาแล้วใจจะเป็นสมาธิได้เร็ว
เพราะฉะนั้นการสวดมนต์ยังน่าทำอยู่ แต่ว่าจะจุดธูปจุดเทียนหรือไม่ อย่าเอามาเป็นปัญหาเลยนะ ถ้าจุดแล้วไม่เสี่ยงกับไฟไหม้ ไม่รบกวนใคร ก็จุดเถอะ แต่ถ้าจุดแล้วเสี่ยงกับการที่ไฟจะไหม้บ้านก็อย่าไปจุดมัน หลวงพ่อเวลาขึ้นบนศาลาถ้าเทศน์ปกติธรรมดาก็ไม่จุด ยกเว้นวันที่มีพิธีต้องจุดตามสมควร
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
วันที่
ที่มา
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
บทความหลวงพ่อตอบปัญหา