คำถาม:
กราบนมัสการหลวงพ่อเจ้าค่ะ มงคลชีวิตข้อแรก สอนให้เราไม่คบคนพาล ก่อนอื่นอยากกราบเรียนถามหลวงพ่อว่า คนพาลมีลักษณะอย่างไร คบแล้วมีผลเสียอย่างไรเจ้าค่ะ
คำตอบ:
การจะดูว่า ใครเป็นคนพาลหรือคนดีนั้น ยากพอสมควร พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้มาตรฐานในการวัดมาตรฐานคนไว้ คือเอากรรมหรือการกระทำเป็นตัววัด คือคนทำกรรมดีก็เรียกว่าคนดี คนทำกรรมชั่วก็เรียกว่าคนชั่ว
คนพาลคือ คนที่มีนิสัยคิดและทำความชั่วเป็นปกติ คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่วเป็นปกติ ไม่ใช่นานๆ ครั้ง ไม่ใช่พลั้งเผลอ แต่เป็นอาชีพ เป็นอาจิณเลย
ตั้งแต่คิดโลภ พยาบาท เอาเปรียบ อิจฉาตาร้อน เป็นปกติ อย่างนี้เรียกว่าคิดชั่ว
พูดชั่ว โกหก พูดคำหยาบ ใส่ความเขา นินทาเขาเป็นประจำ
ทำชั่วเป็นปกติ ตั้งแต่ฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ขโมย คอรัปชั่น ใต้โต๊ะ บนโต๊ะแล้วก็ประพฤติผิดในกามเป็นประจำ
คิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เป็นประจำอย่างนี้ ท่านเรียกว่าคนพาล คือชั่วจนกระทั่งเป็นนิสัยประจำของเขา ทางพระเรียกว่าคนพาล ชาวบ้านเรียกว่าคนชั่ว นี่คือรูปร่างลักษณะทั่วๆ ไปของคนพาล โดยพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ใช้กรรมของคนเหล่านั้นเป็นเครื่องตัดสิน
ถ้าหลงไปคบกับคนพาลอย่างนี้เข้า จะทำให้เสียหายมากๆ เหมือนมีของ 2 สิ่งอยู่ใกล้กัน ถ้าไม่ระมัดระวัง ก็จะซึมซับซึ่งกันและกัน เช่น เอาของแห้งกับของเปียกมาไว้ใกล้กัน เดี๋ยวมันก็เปียกเหมือนกันหมด ทำให้ของเสียหายได้
คนก็เหมือนกัน ถ้าเอาคนพาลมาอยู่ใกล้กับคนดี ก็จะทำให้ติดนิสัยพาล ติดนิสัยชั่วไปได้ เพราะฉะนั้นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าจึงทรงสอนเอาไว้ว่า อย่าคบคนพาล ถ้าคบเข้าไปแล้ว มันจะเสียหายตั้งแต่
1. ระดับจิตใจ คือวินิจฉัยหรือการตัดสินว่า สิ่งใดดี สิ่งใดชั่ว สิ่งใดผิด สิ่งใดถูก สิ่งใดควรไม่ควร เราตัดสินไม่ออกเสียแล้ว เพราะว่าคนพาลจะมีวิธีการตัดสินไม่เหมือนคนดี ที่คิดชั่วๆ เขาก็จะว่าดีแล้ว เพราะฉะนั้นเมื่อเข้าใกล้คนพาล คบคนพาล สิ่งแรกที่จะให้ทำให้เราเสียหายคือ การวินิจฉัยจะเสียหาย เราจะเห็นผิดเป็นชอบตามเขาไป สิ่งที่ชอบก็จะเห็นเป็นผิด ฯลฯ
จากนั้นเราก็จะคิดผิด พูดผิด ทำผิด หรือว่าคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว ตามเขาไปด้วย ในสังคมไหนมีคนพาลเข้าไปด้วย มันจะวุ่นวายไปหมด ไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยเท่านั้น ที่ครั้งใดได้คนพาลมาบริหารบ้านเมืองไม่ว่าระดับไหน มันวุ่นไปหมด เพราะฉะนั้นเวลาแต่ละประเทศเอาคนพาลมาเป็นผู้นำ มันจะเกิดสงครามตั้งแต่ระดับหมู่บ้านจนถึงระดับโลกทุกครั้งไป
คนพาลมี 2 ประเภท
1. พาลภายนอก คือคนเลว คนชั่วทั้งหลายที่ว่ามา
2. พาลภายใน คือตัวเราเอง ครั้งใดเผลอคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เราเองก็คือคนพาล ควรรีบแก้ไข
ถ้าเราผัดผ่อนตัวเองว่า ขอแก้ตัวเป็นคนสุดท้าย รอให้คนอื่นแก้ไขกันก่อน อย่างนั้นเราคือคนพาลตัวจริง พาลข้ามชาติเลย เพราะคิดจะแก้ไขตัวเองเป็นคนสุดท้าย
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
วันที่
ที่มา
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
บทความหลวงพ่อตอบปัญหา