คำถาม:
กราบนมัสการพระเดชพระคุณหลวงพ่อเจ้าค่ะ ลูกมีปัญหาอยากเรียนถามหลวงพ่อค่ะ หากเราต้องไปเยี่ยมหรือไปดูแลญาติที่ป่วยหนัก ควรจะดูแลหรือให้กำลังใจเขาอย่างไรดีเจ้าคะ
คำตอบ:
หลวงพ่อขอตอบรวมทั้งป่วยหนัก และไม่หนักนะ ผู้ป่วยเราคงแบ่งออกได้เป็น ๒ กรณีด้วยกัน คือ
๑. ผู้ป่วยไม่สนใจธรรมะเลย
๒. ผู้ป่วยที่สนใจธรรมะ เข้าวัดปฏิบัติธรรม ตักบาตร รักษาศีล สวดมนต์ภาวนาเรื่อยมา
กรณีแรก เขาไม่สนใจธรรมะ ตรงนี้ในฐานะที่คุณโยมบอกว่าป่วยหนัก ถ้าเขาป่วยหนักอย่างนี้ จะได้กลับบ้านหรือเปล่าก็ไม่รู้ ในฐานะที่เขากับเราก็สนิทกัน อาจเป็นญาติกันด้วยซ้ำ ในกรณีนี้ถ้าเขาป่วยหนักอย่างนั้น แล้วโอกาสจะกลับบ้านอีกครั้งหนึ่งมีหรือไม่ก็ไม่รู้ หากปล่อยเขาไป ถ้าต้องเสียชีวิตไปในครั้งนี้ เขาคงไปไม่ค่อยดี เพราะเมื่อไม่สนใจธรรมะมา บุญก็ไม่ทำ บาปกรรมก็อาจจะสร้างขึ้นมาด้วย ซึ่งพุทธองค์ตรัสไว้ชัด ใครที่ละโลกไปด้วยใจที่ขุ่นมัวมักจะไปไม่ดี ถ้าเป็นญาติกันแล้วปล่อยให้ไปไม่ดี มันก็ดูใจร้ายเกินไป
เพราะฉะนั้น ต้องหาทางให้เขาหันมาสนใจธรรมะให้ได้ การที่จะทำให้ใครสนใจธรรมะได้ เราก็จะต้องมีธรรมะในใจพอสมควร สิ่งแรกที่เราต้องทำคือ ให้กำลังใจก่อน ให้กำลังใจในที่นี้ไม่ใช่การปลอบใจ แต่ให้เขานึกถึงความดี เพราะไม่ว่าคนเราจะสนใจธรรมะหรือไม่ คนเราต้องมีความดีอะไรมาบ้าง พูดถึงความดีที่เขาเคยทำไว้ให้ใจเขาฟูเสียก่อน
เมื่อใจฟูแล้ว ก็จะต้องให้ความเข้าใจถูกกับเขาต่อ แต่ต้องหลังจากใจฟูแล้ว หัดให้เขาตัดความกังวลในทุกๆ เรื่อง แล้วถ้าเขาพอจะฟังอะไรเราได้ ธรรมะบทไหนได้ ก็พูดให้ฟังไปพอสมควร
ในตอนท้าย คือให้เขาทำสมาธิ(Meditation)ให้ได้ วิธีไหนสำนักไหนก็ได้ไม่ว่ากัน จะกำหนดลมหายใจเข้าออก จะกำหนดองค์พระ ดวงแก้วเอาไว้ในตัว สอนเขาไป แต่เนื่องจากเขาไม่ค่อยได้สนใจธรรมะมาก่อน อาจจะต้องสอนเขาในเชิงของวิทยาศาสตร์ไป อย่าใช้คำว่าสอนเลย อาจจะเล่าประสบการณ์ในการทำสมาธิของเราให้เขาฟัง เพื่อจะได้รู้สึกว่าไม่ใช่ไปสอนเขา เพราะเขาไม่ค่อยจะสนใจธรรมะอยู่แล้ว ก็เล่าให้ฟัง แล้วให้เขาทดลองทำดูว่าเมื่อทำสมาธิแล้ว มันช่วยให้คลายเครียดได้ โอกาสหายป่วยก็จะมีขึ้น
ยิ่งกว่านั้น ถ้าดูแล้วมันหนักมากๆ อย่างนี้ก็ยิ่งต้องตัดใจ เขาเองก็ต้องรู้ตัวพอสมควร ถึงเขาไม่ค่อยจะสนใจธรรมะ ก็ต้องหาทางเอาบุญช่วยให้ได้ ใจคุณก็นึกถึงความดีของคุณอยู่แล้ว สมาธิก็ลองทำดู ทำบุญทำทานอะไรตอนนี้ได้ก็ให้รีบทำ เดี๋ยวตายแล้วไม่ได้ทำ
ถ้าเขาจะทำบุญทำทานอะไรตอนนี้ มีวิธีแนะว่าน่าจะไปทำที่ไหน แล้วก็ให้ลูกหลานหรือคนเฝ้าไข้เขา เอาไปทำให้ตอนนั้นเลย และอาจจะสอนเขาว่า ก่อนนอนคืนนี้ให้เขาเอาพวกผลไม้หรือของแห้งของกระป๋องดีๆ ไปเตรียมไว้ อธิษฐานให้ดี แล้วพรุ่งนี้ให้ใครเอาไปตักบาตรแทน อย่างน้อยก็ยังได้บุญติดตัวไปเฮือกสุดท้ายก็ยังดี นี่กรณีที่ ๑ สำหรับคนที่ไม่ค่อยที่จะสนใจธรรมะ
ส่วนคนที่เขาสนใจธรรมะอยู่แล้วนั้นไม่ยาก ช่วยทบทวนเรื่องที่เขาทำบุญทำทานมาเยอะแยะมากมาย เช่นการปฏิบัติธรรมของเขา ทบทวนความดีของเขามากๆ ใบอนุโมทนามีอยู่เท่าไหร่ขนเอามาให้เขาดูให้หมด ให้คนเฝ้าไข้อ่านทบทวนให้เขาฟัง เขาจะได้อิ่มอยู่ในบุญ
ยิ่งถ้าเขาเคยสร้างโบสถ์ ศาลา โรงพยาบาล โรงเรียน พระพุทธรูป สร้างพระธรรมกายเจดีย์ร่วมกันมา สร้างอะไรมาสารพัด ให้เอารูปมาให้เขาดู ถ้าเขาเป็นผู้ชายที่เคยบวชมา เอารูปอุปัชฌาย์สมัยบวชมาตั้งให้ดูเลย ให้ใจเขาอิ่มอยู่ในบุญอย่างนี้ ทบทวนบุญของเขาอยู่เรื่อยไป
ส่วนบรรยากาศในห้องนั้น ถ้าจะมีเทปธรรมะเปิดให้ฟังเป็นช่วงๆ เป็นเทปสวดมนต์ก็ได้ เทปเทศน์ก็ได้ เทปนำนั่งสมาธิก็ได้ เอามาสร้างบรรยากาศเอาไว้ เหมือนจำลองเอาวัดไปไว้ในห้องคนป่วยเลย
ยิ่งไปกว่านั้น ถ้าในช่วงอย่างนี้ จะชักชวนให้เขาทำบุญทำทานอะไรเพิ่มก็ได้ เพราะเขาเป็นนักทำบุญอยู่แล้ว อะไรที่เราเห็นว่าเป็นบุญใหญ่ เขาควรจะได้บุญนี้ แม้เฮือกสุดท้าย ก็น่าจะได้อย่างนี้ก็ต้องทำ
หลวงพ่อเคยไปเยี่ยมคนไข้ประเภทที่ไม่รู้ตัวแล้ว อยู่ไอซียู ดูแล้วเหมือนเจ้าชายเจ้าหญิงนิทรา แต่ว่าในกรณีของคนที่เขาเคยปฏิบัติธรรมมาก่อน เคยใช้จนกระทั่งว่าไปพูดดังๆ ข้างหูเขาเลย ได้ยินเสียงไหม? ถ้าได้ยินช่วยกระพริบตาด้วย อยู่ไอซียู จะกระพริบอะไรกันนักหนา แต่เห็นหางตาขยับสักนิดหนึ่งก็ดีใจแล้ว แสดงว่าข้างในยังใช้ได้อยู่ เพื่อให้แน่ใจ ถ้าได้ยินเสียง ถ้าจำได้ กระพริบตา ๒ ครั้ง ก็เห็นกระพริบได้ตั้ง ๒ ครั้ง
ถ้าอย่างนั้น ทบทวนบุญของเขา เลย ตะโกนดังๆ ก็ไม่ว่ากัน เขาจะรับได้ เมื่อรับบุญได้ เดี๋ยวบุญมาเลี้ยง ที่ว่ากำลังจะไป มีโอกาสกลับมาได้อีกครั้ง เป็นช่วงๆ ทำกันอย่างนี้ บุญเก่าที่เขาเคยทำอยู่ ก็ทบทวนให้เขาได้นึกถึง พวกนี้จะรู้ตัวเป็นครั้งคราว ไม่ได้รู้ตัวตลอด เพราะว่าอยู่ไอซียู ทบทวนกัน ๑๐ นาที ๑๕ นาที ว่าจำได้ไหม ทำบุญอันนั้นอันนี้ก็ว่าไป
บุญเก่าก็ทบทวน บุญใหม่ก็สร้างขึ้น บุญเก่ากับบุญใหม่บรรจบกัน มีโอกาสหายได้ แม้ไม่หาย ก็ยังฉวยได้บุญใหม่เฮือกสุดท้าย ก็ยังดี อย่างนี้สมกับที่เขาเป็นเพื่อน เป็นญาติเรา ไม่ทิ้งกัน แม้กระทั่งวินาทีสุดท้าย แล้วถ้าจะให้ดีเข้าให้ถึงธรรมกายเร็วๆ แล้วไปส่งให้ถึงวิมานเลย
โอวาท หลวงพ่อทัตตชีโว (คุณครูไม่เล็ก)
วันที่
ที่มา
เรียบเรียงจากรายการหลวงพ่อตอบปัญหา ทาง DMC
บทความหลวงพ่อตอบปัญหา