มหาโควินทสูตร ตอนที่ 7 ( ออกบวช )
สมบัติในโลกนี้ บังเกิดขึ้นมาเพื่อเป็นเพียงเครื่องอาศัยสำหรับใช้สร้างบารมี ทรัพย์ละเอียด คือบุญเท่านั้นที่จะติดตามตัวเราไปได้ทุกหนทุกแห่งเหมือนเงาตามตัว หากรู้เช่นนี้แล้ว จึงไม่ควรยึดมั่นถือมั่นในสมบัติทั้งหลาย ให้นำสิ่งเหล่านี้มาเป็นเครื่องมือในการสร้างบารมี จะได้มุ่งไปแสวงหาสิ่งที่เป็นสาระแก่นสารของชีวิต คือการสร้างบารมีเพื่อให้บรรลุมรรคผลนิพพานกันทุกคน
มีวาระพระบาลีใน ขุททกนิกาย ธรรมบท ความว่า
” ปวิเวกรสํ ปิตฺวา รสํ อุปสมสฺส จ
นิทฺทโร โหติ นิปฺปาโป ธมฺมปีติ รสํ ปิวํ
บุคคลผู้ปีติในธรรม เมื่อดื่มรสอันเกิดแต่วิเวก และรสแห่งความสงบแล้ว ย่อมไม่มีความกระวนกระวาย ไม่มีบาป ”
รสพระธรรมนั้นเป็นรสที่เลิศกว่ารสทั้งปวง เป็นรสที่เกิดจากความสงบเยือกเย็น ระงับความกระวนกระวายอันเกิดจากอาสวกิเลส บุคคลใดมีโอกาสลิ้มรสอันเกิดแต่ปีติสุขแห่งธรรม ชีวิตจะมีความสุขสงบ ไม่มีความกระวนกระวายร้อนรนอันเกิดจากทุกข์ประจำและทุกข์ที่จรมาทั้งหลาย บัณฑิตผู้มีปัญญา ต่างแสวงหาหนทางระงับทุกข์ ด้วยรสแห่งความสุขอันเกิดจากธรรมนั่นเอง
* ดังเช่นชีวิตของมหาโควินทพราหมณ์ ที่ดำรงอยู่อย่างบัณฑิตผู้มีปัญญา เมื่อรู้ว่าหนทางที่ประเสริฐที่สุด คือ การทำตนให้ปราศจากกลิ่นเหม็น อันเกิดแต่ความโกรธ ความเท็จ เป็นต้น จึงได้ดำเนินตามอุดมการณ์โดยไม่หวั่นไหวกับคำทัดทานของมหากษัตริย์ทั้งหลาย ซึ่งแม้จะใช้กุศโลบายอย่างไร ถึงขนาดยอมมอบราชสมบัติให้ หรือมอบหญิงงามมากมายให้ กระทั่งใช้วิธีสุดท้าย คือได้กล่าวกับพระโพธิสัตว์ว่า “ถ้าอย่างนั้น ท่านโควินท์ผู้เจริญ ขอได้โปรดคอยสักครึ่งเดือนเท่านั้น พวกเราก็จะออกบวช เลิกยุ่งเกี่ยวกับการครองเรือน และจะดำเนินตามเส้นทางชีวิตของท่าน เพราะพวกเรารักและเชื่อมั่นในตัวท่านยิ่ง”
มหาโควินทพราหมณ์กราบทูลว่า “ใต้ฝ่าพระบาท ครึ่งเดือนก็ยังนานเกินไป ข้าพระองค์คอยพวกพระองค์ถึงครึ่งเดือนไม่ได้ เพราะไม่มีใครรู้ได้ว่า ความตายจะมีมาเมื่อไร หากให้ข้าพระองค์มัวคอยเวลา เมื่อความตายมาถึง ย่อมออกบวชไม่ได้ ต้องตัดสินใจให้เด็ดขาดทันที ต้องรีบสร้างกุศล ต้องประพฤติพรหมจรรย์ ผู้เกิดมาแล้ว ไม่ตายไม่มี เหมือนคำของพรหมที่กล่าวเกี่ยวกับกลิ่นเหม็นทั้งหลาย ที่ข้าพระองค์ได้ฟังมาแล้ว กลิ่นเหม็นเหล่านั้น ผู้ครองเรือนจะพึงย่ำยีแบบง่ายๆ ไม่ได้ ข้าพระองค์จะออกบวชเป็นบรรพชิต”
พระราชาทั้งหลายตรัสอ้อนวอนครั้งสุดท้ายว่า “ท่านโควินท์ผู้เจริญ เห็นแก่เราที่ได้ใช้ชีวิตอยู่ด้วยกันมายาวนาน โปรดจงรอสัก ๗ วันเถิด ให้พวกเราพร่ำสอนลูก และพี่น้องในเรื่องราชสมบัติก่อน ขอเวลาสัก ๗ วัน พวกเราจะออกบวชเช่นกัน” พราหมณ์โพธิสัตว์ทูลว่า “ใต้ฝ่าพระบาท ๗ วัน ไม่นานดอก ข้าพระองค์จักคอย” จากนั้น มหาโควินทพราหมณ์ได้ไปบอกลาพราหมณ์มหาศาล ๗ คน และบริวารอีก ๗๐๐ คน โดยกล่าวว่า “บัดนี้ขอให้พวกท่านจงแสวงหาอาจารย์คนอื่นผู้ที่จะสอนมนต์แก่พวกท่านได้ ข้าพเจ้าจะออกบวช จะทำตนให้บริสุทธิ์จากกลิ่นเหม็น”
เหล่าศิษยานุศิษย์ทั้งหลายเห็นความตั้งใจจริงของอาจารย์ ต่างพร้อมใจกันกล่าวว่า “ถ้าท่านอาจารย์ออกบวชเป็นบรรพชิต พวกเราก็จะออกบวชเช่นกัน เพราะความตั้งใจจริงของท่าน ก็เป็นคติของเราเช่นกัน” ฟังดังนั้นแล้ว มหาโควินทพราหมณ์ ได้เข้าไปหาเหล่าภริยาทั้งหลายพลางบอกว่า “นางผู้เจริญ ผู้ที่ต้องการกลับสู่ตระกูลญาติของตน ก็จงกลับไปเถิด หรือที่ต้องการหาสามีคนใหม่ก็ได้ ฉันจะออกบวชเป็นบรรพชิต”
เหล่าภริยาผู้ภักดีพากันกล่าวว่า “ท่านเท่านั้นเป็นทั้งหมดของพวกดิฉันผู้ต้องการญาติ ถ้าท่านออกบวช พวกดิฉันก็จะออกบวชเป็นบรรพชิตเช่นกัน” มหาชนทั้งหลายที่มีความรัก และเคารพในตัวของพระโพธิสัตว์ ต่างตั้งใจที่จะออกบวชเพื่อทำความบริสุทธิ์ให้แก่ชีวิต
ผ่านไป ๗ วัน มหาโควินทพราหมณ์ได้โกนผมและหนวด นุ่งห่มผ้าย้อมฝาด ได้ออกจากเรือนบวชเป็นบรรพชิต พระราชา ๗ พระองค์ พราหมณ์มหาศาล ๗ คน บริวาร ๗๐๐ คน พวกภริยา พราหมณ์คฤหบดีหลายพัน และเหล่านางสนมอีกมากมาย ก็พากันโกนผม นุ่งห่มผ้าย้อมฝาด ได้ออกบวชแวดล้อมพระโพธิสัตว์เที่ยวจาริกไปตามหมู่บ้านและราชธานีต่างๆ
มหาโควินทพราหมณ์เป็นที่เคารพทั่วชมพูทวีป แม้กระทั่งใครจาม หรือลื่นหกล้ม ก็จะพากันกล่าวว่า “ขอนอบน้อมแด่ท่านมหาโควินทพราหมณ์ ขอนอบน้อมแด่ท่านปุโรหิตของกษัตริย์ทั้ง ๗ พระองค์” มหาโควินทพราหมณ์มีใจประกอบด้วยเมตตา ไม่มีเวร ไม่มีความพยาบาท ที่แผ่ไปตลอดทั่วทุกทิศ ทั้งเบื้องบน เบื้องล่าง เบื้องขวาง ทุกแห่งตลอดโลกอย่างทั่วถึง
ท่านแสดงทางแห่งความเป็นสหายแห่งพรหมโลกแก่สาวกทั้งหลาย ทำให้หมู่สาวกของท่าน เข้าถึงพรหมโลก และยังทำให้ผู้ที่เชื่อฟังคำสอนแต่ทำตามได้ในระดับหนึ่งได้ไปเกิดบนสุคติโลกสวรรค์ทุกชั้นฟ้า ไม่มีผู้ใดตกไปสู่อบายภูมิ การบวชของท่านเหล่านั้นทั้งหมด ล้วนได้รับอานิสงส์กันอย่างถ้วนหน้า
เมื่อมาถึงเหตุการณ์ตรงนี้ ปัญจสิขเทพบุตรที่มาเข้าเฝ้าเพื่อทูลเล่าเรื่องราวนี้ถวาย ได้ทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า “พระผู้มีพระภาคยังระลึกเหตุการณ์นี้ได้หรือไม่พระเจ้าข้า” พระพุทธองค์ตรัสตอบว่า “เรายังระลึกได้ปัญจสิขะ สมัยนั้น เราได้เป็นมหาโควินทพราหมณ์ ได้แสดงหนทางที่จะเป็นสหายแห่งพรหมโลกแก่หมู่สาวก แต่ปัญจสิขะ พรหมจรรย์นั้นไม่ได้เป็นไปเพื่อความเบื่อหน่าย เพื่อคลายกำหนัด เพื่อดับโดยไม่เหลือ เพื่อเข้าไปสงบ เพื่อรู้ยิ่ง เพื่อตรัสรู้ หรือเพื่อพระนิพพาน แต่เป็นไปเพื่อการเกิดขึ้นในพรหมโลกเท่านั้นเอง
ดูก่อนปัญจสิขะ พรหมจรรย์ของเราในปัจจุบันนี้ต่างหาก เป็นไปเพื่อความเบื่อหน่ายคลายกำหนัด เพื่อรู้ยิ่ง เพื่อตรัสรู้ เพื่อพระนิพพาน พรหมจรรย์ของเรานี้ คือพรหมจรรย์ที่ประกอบด้วยองค์ ๘ อันประเสริฐ ได้แก่ ความเห็นชอบ ความดำริชอบ พูดจาชอบ การงานชอบ อาชีพชอบ พยายามชอบ ระลึกชอบ ตั้งใจชอบ พรหมจรรย์นี้เท่านั้น ที่ประเสริฐที่สุดกว่าพรหมจรรย์ทั้งหลาย
หมู่สาวกของเราเหล่าใด รู้ทั่วถึงคำสั่งสอนเจนจบ หมู่สาวกเหล่านั้น จะสิ้นอาสวะทั้งหลาย ทำเจโตวิมตุติ ปัญญาวิมุตติให้แจ่มแจ้ง หมู่สาวกเหล่าใด สิ้นสังโยชน์เบื้องต่ำ ๕ อย่าง จะเป็นโอปปาติกะ ผู้ปรินิพพานในพรหมโลกจะไม่กลับมาเกิดอีก บางพวกละสังโยชน์ได้ ๓ อย่าง มีราคะ โทสะ และโมหะเบาบาง ลงจะเป็นสกทาคามี จะมาสู่โลกนี้ครั้งเดียวเท่านั้น แล้วจักทำที่สุดแห่งทุกข์ บางพวกมีสังโยชน์ ๓ อย่างสิ้นไป ย่อมเป็นโสดาบัน ไม่มีความตกต่ำ มีความตรัสรู้เป็นเบื้องหน้าแน่นอน การบวชของกุลบุตรเหล่านี้ทั้งหมด จึงเป็นการบวชที่ไม่สูญเปล่า ไม่เป็นหมัน มีผล มีกำไร นี้เป็นอานิสงส์แห่งพรหรมจรรย์” ปัญจสิขเทพบุตรชื่นชมภาษิตของพระผู้มีพระภาคเจ้า ได้ถวายอภิวาท กระทำประทักษิณพระผู้มีพระภาคเจ้า แล้วอันตรธานหายไป
เราจะเห็นว่า นักสร้างบารมีในสมัยก่อนนั้น ได้แสวงหาหนทางที่บริสุทธิ์ให้กับตนเองอย่างไม่ย่อท้อ เมื่อรู้ว่าเส้นทางที่ดีที่สุดเป็นอย่างไร ก็พร้อมที่จะสละเครื่องพันธนาการภายนอก มุ่งสู่อิสรภาพภายใน เพื่อทำความบริสุทธิ์บริบูรณ์ให้เกิดขึ้นกับตนเอง นี้เป็นเรื่องราวของพระโพธิสัตว์ที่ควรศึกษา และดำเนินตามรอยท่าน ชีวิตเราจะได้พบแต่สิ่งที่ดีงามทุกๆ คน
* มก. มหาโควินทสูตร เล่ม ๑๔ หน้า ๓๑
พระธรรมเทศนา โดย หลวงพ่อธัมมชโย (คุณครูไม่ใหญ่)
ที่มา https://buddha.dmc.tv/dhamma/6784
ต้นฉบับ หนังสือ ธรรมะเพื่อประชาชน ฉบับศาสดาเอกของโลก
กลับสู่
สารบัญธรรมะเพื่อประชาชน สำหรับไฟล์เสียง, วีดีโอ และ Article
สารบัญ หนังสือธรรมะเพื่อประชาชน
น้อมกราบอนุโมทนาบุญกับโอวาท
คำสอนและธรรมทานอันทรงคุณค่า
หลวงพ่อธัมมชโย #คุณครูไม่ใหญ่
ด้วยความเคารพอย่างสูงยิ่ง สาธุครับ
🏵️🌺🌸💮🌼🌷🌷🌼💮🌸🌺🏵️